Amerikalı girişimci Candler 1891 yılında Coca-Cola adlı meşrubat şirketini satın aldı. Yirmi yıla yakın bir süre içinde Coke'u uluslararası bir kuruluş haline getirerek kafein içeren bu meşrubatın dünya çapında yayılmasına önayak oldu.

Candler Carroll Country/Georgia'da dünyaya geldi. Orta halli baba evini 17 yaşında terkederek Cartersville/Georgia'da bir perakendecinin yayına çırak olarak girdi. 1873'de Atlanta'ya gelerek bir "drugstore"da iş buldu. Ayrıca pazar günleri kilise okulunda öğretmenlik yapıyorda. Birkaç ay sonra ortağı olduğu dükkânı, birkaç yıl içinde kentin en büyük ticarethanesi haline çevirdi. 1878'de kendisiyle eşit haklara sahip bir ortakla beraber Drugstore'u satın aldı. Sekiz yıl içinde de, bundan böyle Asa G. Candler and Company adını taşıyan şirketin tek sahibi oldu.

Coca-Cola'nın Tek Sahibi 1887 ilkbaharında, bir yıl önce Doc Pemberton tarafından yaratılmış olan Coca-Cola adlı şurubumsu bir içecek Candler'in dikkatini çekti. Akademik derecesini yasal yoldan aldığını hiçbir zaman kanıtlamayan eczacı ve sanayi kimyacısı Pemberton "ideal tat' arayışında bu içkiyi bulmuştu. İçerdiği önemli miktardaki şeker ile Koka yaprakları ve Kola cevizleri dolayısıyla içkiye "Coca-Cola" adı verildi. Bu içki dondurmacılarda bardağı 5 cent'e satılmaktaydı. İlk hafta içinde satılan miktar 13 bardaktan ibaretti. Pemberton bu markayı günümüzde halâ kullanılmakta olan imza ile birlikte Amerikan Patent Dairesine tescil ettirdi.

Candlar aynı yıl içinde Coca-Cala'yı satın almaya karar verdi. Firma hisselerini birkaç ortakla beraber satın aldıktan sonra, bu ortakların hisselerini de yavaş yavaş satın aldı ve 1891 yılında şirketin tek sahibiydi. Tüm hakları ve Pemberton'un reçetesini satın almak için 2300 dolar ödemişti.

Cola'nın Amerika'ya Yayılması Coca-Cola satışı önceleri sadece Atlanta ile sınırlı kaldığı halde, Candler 90'li yılların başında birçok başka kente de dağıtım yapmaya başladı. Genel ticaret işinden çekilerek tümüyle meşrubat piyasasına yoğunlaştı. Şirketi 1892'de The Coca-Cola Company adıyla anonim şirkete çevrildi (sermayesi: 100.000 dolar). Candler bütün haklarını şirkete devredip karşılığında 1.000 hissenin yarısını aldı.

Candler inanılmaz reklam kampanyalarıyla Coca-Cola'yı ABD'nin tümüne yaymaya çalıştı. Şirketi, o dönemde çok sevilen bir yöntem olan parasız kupon dağıtma uygulamasına geçti. Kuponu getiren müşteriye bir bardak Cola parasız veriliyordu. Candler hedefine 1895'te erişti. Coca-Cola ABD'nin bütün federal eyaletlerinde satışa sunulmaktaydı. Birkaç yıl sonra Coke Meksika ve Küba'da da bulunabiliyordu.

Ruhsat Kiralama Yönteminin Başarısı Şirketin kalkınmasında Candler'in yüzyılın başında uyguladığı satış politikası çok etken bir rol oynadı. Cola'yı drugstore, süpermarket, benzinci ve spor alanları gibi yerlerde de satın alınabilmesi için şişelere doldurttu. Şişe doldurma lisansları sattı ve sınırlandırılmış bölgeler için ruhsat kiralama yöntemini uyguladı. 1900'dan sonra bütün ülkede şişe doldurma tesisleri mantar gibi topraktan fişkırmaya başladı.

Coca-Cola'nın içerdiği koka yüzünden uyuşturucu bağımlılığına neden olması konusundaki saldırılar doruk noktasına ulaştı. Karşı saldırıya geçen Candler, Cola'nın kokainden eser elementler içerdiğini itiraf ettiği bir broşür yayınlattı. Aynı anda, şirketi tarafından üretilen Coca-Cola tüketimine bağlı bir tek kokain bağımlılığı vakası ortaya çıktığı takdirde, işini derhal bırakacağına ilişkin dokuz yıl önce verdiği sözü yineledi. Tartışmalar sürüp gidince Cola'nın içeriği 1905'te hafif değiştirildi. Coca-Cola o tarihten beri kokainin zerresini içermemektedir.

Şirketini satması 1905'te bu içkinin reklamını yapan bir beyzbol yıldızını gösteren ilk ilan çıktı. Bugüne kadar sürüp giden, Coca-Cola ile spor arasındaki sıkı ticari bağlantı bununla başlamış oldu. Candler; Coca-Cola'yı Amerikan tarihinin parlak öğelerinden biri olarak sunmaya yönelik çabalarında son derece başanlı oldu. Böylelikle 1917'de Amerikan birliklerinin Avrupa'ya inmesinin ardından bir bardak Coca-Cola'yı kaldıran elin arkasından Özgürlük Anıtı'nın silüetini gösteren bir reklam çıktı. Yine 1917'de Candler "Soft Drink" (alkol içermeyen meşrubat) işinden çekilerek Atlanta Belediye başkanlığına seçildi. Hisselerin çoğuna sahip ortaklık paketini ailesine devretti ve aynı yıl içinde Atlanta'da öldü.

Ailesi, Candler'in ölümünden iki yıl sonra Coca-Cola Company'i 25 milyon dolara Atlanta'nın bir bankalar konsorsiyumuna sattı. Dört yıl sonra Robert Woodruff yönetici olarak şirketin başına geçti. CocaCola'yı uluslararası düzeyde ferahlatıcı tek içecek haline getirmeyi başardı.

Değerlendirmeler

(0)

0 Kullanıcı