Visual Basic, nesneye yönelik bir programlama dilidir. Yani temel olarak nesneleri kullanırız. Peki nedir bu nesneler ? Bu satırları görebildiğinize göre windows kullanımı hakkında bilginiz vardır. Ekranda gördüğünüz o tuşlar, metin kutuları, açılan pencereler hepsi birer nesnedir.

Klasik programlama dilleri ile uğraştıysanız (C, Basic,..vb), programı yazarken yukarıdan aşağı doğru yazdığınızı ve programın da çalışırken aynı mantıkla hareket ettiğini bilirsiniz. VB'de ise durum farklıdır. Visual Basic'de kodu yazarsınız, gerisini kullanıcıya bırakırsınız. Tabi istediğiniz oranda. Kullanıcı ancak sizin izin verdiğiniz kadar hareket edebilir. Tabi kullanıcıyı devre dışı bırakmakta mümkün.

Bütün bunlar "olay"lar , "metot"lar ve "özellikler" kullanılarak kolaylıkla yapılabilir. Çok sık duyacağınız bu terimlerle daha sonra iyice uğraşacağız ama şimdi bir örnek vererek hem bunları, hem de Visual Basic mantığını anlamaya çalışalım.

Kapınızın önünde duran kırmızı, çelik cantlı, siyah camlı 98 model bir Doğan düşünün. Arka camında da bir şeyler yazılmış olsun.( Genelde anlamını bile bilmedikleri ingilizce birşeyler yazdırırlar.).Şimdi arabayı Visual Basic mantığı ile bir inceleyelim:

Nesnemiz işte o gördüğünüz Doğan marka otomobil. Gerçek araba tutkunları her zaman arabalarına bir isim verirler. Bizim Doğan'ın adı da: "Atılgan" olsun. Anlaştık değil mi? Şimdi, Atılgan'ın rengi kırmızı idi. O halde;

Atılgan.renk = kırmızı

Gayet basit değil mi?. Sırada diğer özellikleri var.

Atılgan.cant = çelik

Atılgan.cam = siyah

Atılgan.yazı = True


Atlgan'ın cantları çelik idi. Camları da siyahtı. Sanırım o anlaşıldı. Peki ama aşağıdaki ne oluyor? Hatırlarsanız, Atılgan'ın arka camında bir şeyler yazılıydı. Şimdi biz arkada ne yazılı olduğuyla değil, yazı olup olmamasıyla ilgileniyoruz. Arkada yazı var mı, yok mu? Var. Yani "olumlu".İşte yukarıdaki "true" bu anlama geliyor. Eğer yazı olmasaydı "false" (yanlış) diyecektik.

İşte visual basic tamamen Nesne.Özellik = Değer mantığıyla çalışır.Bu değerin nasıl belirtileceği konusunda ise bize değişken ler yardım eder. Biraz önceki True-False boolean türünde idi. Merak etmeyin bunlara daha sonra geleceğiz. Atılgan'ın gaz pedalına bastığımız zaman araba yürür.( Arabaların çalışması ve ileri sürücülük tekniklerine burada değinemeyeceğiz.). İşte bu da, Atılgan nesnesine ait bir olaydır." Gaza Basılması" olayı. Şimdilik Atılgan'ı burada bırakıyoruz..

Visual Basic'i çalıştırdığınızda, içinde beş-altı tane pencere olan bir yere gelirsiniz. İnceleyeceğimiz ilk pencere, ekranın en solunda bulunan Araç Kutusu.

Araç Kutusu ismi ona boşuna verilemiş. Gerçekten de o, içinde ihtiyacımız olan her türlü aracı bulabileceğimiz bir alet çantası. Çekicinden tornavidasına kadar her şey onun içinde. Yapacağımız işe göre onun içine istediğimiz aletleri koyup çıkartabiliyoruz da! Bunu üst taraftaki menüden "project/components "'ı seçerek yapıyoruz. Böylelikle hem gerekli aletleri alıyor, hem de işimize yaramayacak aletleri boşuna taşımaktan kurtulmuş oluyoruz. Visual Basic ilk çalıştığında ihityacınız olan temel aletler, siz zahmet etmeyin diye emrinize verilmiş durumda.
Araç kutusundakiler aslında, hakkında sıkça konuştuğumuz nesnelerdir. Evet sonunda onlarla tanıştınız işte. Ne kadar sevimliler değil mi? Onları kullanmak için üstüne tıklamanız yeterli. Daha sonra formun üstüne, tıpkı paintte dikdörtgen çizermiş gibi bırakırsınız. Form ve bunlar hakkında daha sonra konuşacağız.

Hani daha önce Atılgan'dan bahsetmiş ve onu bir nesne olarak kabul etmiştik. Hatırlarsanız onun özellikleri üzerinde çalışmıştık. İşte bu araç kutusundakilerin de her nesne gibi bazı özellikleri var. Bu özelliklerine Özellikler Pencereresi (Properties Window) sayesinde ulaşabiliyoruz.


Ekranın sağında bulunan ve üzerinde "properties" yazan pencere, özellikler penceresidir. O anda seçili olan nesnenin özelliklerini gösterir. İşin güzel tarafı, bu pencere sayesinde onları görmekle kalmaz, değiştirebilirsiniz de! Seçili olan nesnenin özelliklerini ve o özelliğin o anki değerini gösterir.

Visual Basic kullanırken yeni projeye başladığınızda yada daha önceki bir projeyi çağırdığınızda form otomatik olarak seçilecektir. Madem seçili, o halde bu pencereyi kullanrak bazı özelliklerine bir bakalım. (Name) : Seçili nesnenin ismidir. Burda form'un ismi Form1 imiş
BackColor : Sanırım anladınız. Arka plân rengi.
Caption : Nesnenin üzerindeki yazıyı bununla ayarlarsınız. Mesela şu anda ekranın en üstünde mavi bir şeritte "özellikler penceresi -" yazıyor. Bunu, 'caption' özelliği sayesinde görebiliyorsunuz.
ForeColor Önrenk demek biraz saçma olur herhalde ama doğru. Yazı rengi.
Borderstyle Çerçeve biçimi. Hani pencerelerin üstünde mavi bir şerit var ya, onunla ilgili işte.


Burada tüm özellikler anlatılmayacak. Sadece bir fikir sahibi olmanız için kısaca göz gezdirdik. Properties yazısının altındaki bölümde o an seçili olan nesnenin adı ve türü yazıyor. Altaki iki düğmeden özellikleri alfabetik mi, katogorize edilmiş olarak mı görmek istediğinize karar veriyorsunuz.

Biraz önce bir formdan bahsettik. İyi de nedir bu form?

Visual Basic'de form için "önemli bir nesnedir" demek doğru olmakla beraber, "önemli" kelimesi yerine "zorunluluk" koyarak, formun ne demek olduğunu daha iyi anlatmış olacağız. Çünkü form olmaksızın diğer nesnelerle hiç bir şey yapamayız. Form bir bakıma diğer nesneler için bir biosfer konumundadır. Bütün bunlara rağmen formun kendisi de aslında bir nesnedir. Aslında onu hepimiz tanıyoruz. Pencereler, dialog kutuları,... hepsi Windows kullanmaya başladığımızdan beri beraber yaşadığımız şeyler.