Bir süredir akciğer kanseri tedavisi gören Dışişleri eski Bakanı İsmail Cem, tedavi gördüğü İstanbul Cerrahi Hastanesi'nde hayatını kaybetti.
Hastane kaynakları, akciğer enfeksiyonu teşhisiyle 15 Aralık 2006 tarihinde hastaneye kaldırılan Cem'in bu sabah 09.50'de vefat ettiğini açıkladı.

İsmail Cem'in kızı İpek Cem Taha, ''Değerli bir insandı, ancak her şeyden önce ailemizin reisiydi. Hepimizin başı sağolsun'' dedi.

Babasının antibiyotik tedavisi gördüğünü hatırlatan Taha, ''Esasen kendindeydi. Bilgisayarı ile oynuyordu. Kitabı ile çalışıyordu... Ama Allah'ın takdiri buymuş. Biz de kabul ediyoruz'' diye konuştu.


Siyasi hayatında, özellikle Türkiye-Yunanistan ilişkilerinin geliştirilmesine katkıda bulunan İsmail Cem, 67 yaşındaydı.

1997 - 2002 yılları arasında dışişleri bakanlığı yapan İsmail Cem, son dönemin bu kadar uzun süre dışişleri bakanlığı yapabilmiş tek ismi olmuştu.

İsmail Cem, 26 Ocak cuma günü Teşvikiye Camii'nde kılınacak cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verilecek.

GAZETECİLİKTEN SİYASETE UZANAN 67 YIL

Eski dışişleri bakanlarından İsmail Cem, 67 yıllık, siyasetten gazeteciliğe, TRT yönetiminden sanata kadar dolu dolu bir yaşamı geride bıraktı.

İsmail Cem, 1940 yılında İhsan ve Şerife İpekçi'nin oğlu olarak İstanbul'da dünyaya geldi.

1959'da İstanbul Robert Koleji'nden ve 1963'te Lozan Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olan Cem, Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü'nde siyaset sosyolojisi dalında master yaptı.

Cem, 1963 yılından itibaren çeşitli gazetelerde yazı işleri müdürlüğü, genel yayın müdürlüğü yaptı.

İsmail Cem, 1971-74 yılları arasında Türkiye Gazeteciler Sendikası İstanbul Şubesi Başkanlığı'nı yürüttü.

TRT'de İsmai Cem devri

Cem'in ülke gündeminde önemle yer alması TRT'nin genel müdürlüğüne atanmasıyla oldu. Milliyet Gazetesi'nde köşe yazarlığı yaparken, 14 Şubat 1974'te göreve gelen Cem, TRT'de birçok yeniliklere imza attı.

Görev aldığında yaptığı ilk konuşmada, ''Yeni çalışma döneminin kültür anlayışında öncelik Türkiye kültürüdür, halkın kültürdür. Bunun çağımızda aldığı ve alacağı biçimdir'' dedi.

Özellikle televizyon yayınlarının gelişmesine önemli katkılarda bulunan Cem'in genel müdürlüğü sırasında haftada 20 saat olan yayın 50 saate yükseldi.

Bu gelişmelerin bir sonucu olarak da 10 milyon olan televizyon izleyici sayısı 20 milyona çıktı. Ancak Cem'in uygulamaları ve yaptığı atamalar muhalefetin sürekli tepkisine neden oldu.

Hükümet değişikliğinin ardından 16 Mayıs 1975'te İsmail Cem'in yerine Nevzat Yalçıntaş atandı. Cem, daha sonra Danıştay tarafından göreve iade edildi, ancak kendisi gazeteciliğe dönmeyi tercih etti.

Siyaset yaşamı

Siyasi hayatına SHP'de başlayan İsmail Cem, 22 Mayıs 1988'de genel başkanlığa adaylığını koydu. Ancak bu gerçekleşmedi.

İsmail Cem, 16 Ekim 1981'de kapatılan ve 19 Haziran 1992'de açılan CHP'nin yeniden oluşumunda önemli rol oynadı ve 'yeni sol'a destek verdi.

Cem, 24 Nisan 1993'te Süleyman Demirel, Kamran İnan ve Lütfi Doğan'ın rakibi olarak cumhurbaşkanlığına aday oldu. 1987 ve 1991 seçimlerinde İstanbul'dan, 1995 seçimlerinde Kayseri'den milletvekili seçildi.

7 Temmuz 1995'te Çiller hükümetinde Ercan Karakaş'tan boşalan Kültür Bakanlığı görevini üstlenen Cem, daha sonra CHP'den ayrılarak DSP'ye geçti.
DSP'de TBMM Grup Yönetim Kurulu üyeliğine seçilen Cem, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) ve Batı Avrupa Birliği (BAB) Asamblesi üyeliklerine, AKPM Sosyalist Grubu Başkanvekilliği'ne seçildi.

Cem, AKPM ve BAB Asamblesi Türk Parlamenter Grubu Başkanlığı'nı da yürüttü.

Türk-Yunan dostluğu

57'nci hükümetin Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenen Cem, özellikle dönemin Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorga Papandreu'yla kurduğu samimi diyalogla Türk-Yunan yakınlaşmasında etkin rol oynadı, iki komşu ülkeyi birbirine yakınlaştırdı.

Cem ile Papandreu'nun fotoğrafları Türk ve dış basının sayfalarını günlerce süsledi. Cem, Avrupa Birliği'ne üyelik sürecindeki başarılı politikası ile de dikkat çekti.

İsmail Cem, Yunanistan Dışişleri Bakanı Papandreu ile birlikte 2000 yılında dünyada 'Yılın Devlet Adamı' ödülünü aldı. DSP'den ayrılarak YTP'yi kuran Cem, bu partinin Ekim 2004 kurultayında CHP'ye katılma kararı almasının ardından siyasete bu partide devam etti.

Cem, CHP'nin 24 Ocak 2005'te yapılan olağanüstü kurultayının ardından Parti Meclisi üyesi, Bilim ve Kültür Platformu Başkanı ve Genel Başkan Başdanışmanı olarak görev yapıyordu.

Bir süreden beri kanser tedavisi gören Cem, 15 Aralık 2006 tarihinde akciğer enfeksiyonu teşhisiyle İstanbul Cerrahi Hastanesi'nde tedavi görüyordu.

Yayınlanmış eserleri

Türkiye'de basın ve siyaset alanındaki başarıları kadar örnek kişiliğiyle de takdir toplayan İsmail Cem, İngilizce ve Fransızca biliyordu.

Cem'in ''Türkiye'de Geri Kalmışlığın Tarihi'', ''Türkiye Üzerine Yazılar'', ''12 Mart'', ''TRT'de 500 Gün'', ''Siyaset Yazıları'', ''Geçiş Dönemi Türkiye'si'', ''Sosyal Demokrasi ya da Demokratik Sosyalizm Nedir, Ne Değildir?'', ''Türkiye'de Sosyal Demokrasi'', ''Engeller ve Çözümler'', ''Yeni Sol'', ''Soldaki Arayış'', ''Gelecek İçin Denemeler'', ''Mevsim'' ve ''21. Yüzyılda Türkiye'' adlı yayınlanmış eserleri bulunuyordu.

Bilinmeyen yönleri

Koyu bir Galatasaray taraftarı ve sarı kırmızılı takımda top koşturduğu dönemde Hagi'nin hayranı olan Cem, vakit buldukça Galatasaray'ın maçlarına gitmeye özen gösteriyordu.

Türkiye'de akvaryum balıkçılığı üzerine en çok kitabın kendisinde olduğunu belirten Cem'in bir tutkusu da Bonzai idi. Uzakdoğu'nun bu özen ve emek isteyen cüce ağaçları, İstanbul'daki evini süslüyordu.

Kanarya sevgisi nedeniyle babasıyla birlikte Serinofil Derneği'ne üye olan Cem, Klasik Türk ve Batı müziği dinlemeyi seviyordu. Cem'in favorileri Dede Efendi, Vivaldi ve Mozart idi.

İsmail Cem'in bir tutkusu da fotoğraf çekmekti. Objektifini pek çok ilginç konuya çeviren İsmail Cem, beş fotoğraf sergisi açmıştı. Elçin Cem ile evli olan İsmail Cem, İpek ve Kerim adlarında iki çocuk babasıydı.

İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede vefat eden eski dışişleri bakanlarından İsmail Cem, 1995 yılında kaleme aldığı 'Veda' adlı şiirinde, kendi ölümüne nasıl baktığını anlatmıştı.
Gazeteci Can Dündar ile yaptığı bir söyleşide, çoğu yaşıtının ve arkadaşlarının aksine, düz yazıyı sevdiğini ve şiir yazmadığını anlatan Cem, yaşamı boyunca 40 yıl arayla olmak üzere sadece iki şiir yazdığını belirtmişti.

Cem'in 1995 yılında New York'ta kaleme aldığını ifade ettiği şiiri ise ölümünün ardından söyleyebilecekleri anlatıyor:



Veda

Çok ileri bir tarihte
Çok yaşlı olarak
Sessizce ayrılmalıyım
Kimseye pek gözükmeden
Ve kimseyi rahatsız etmeden.

Masamın üzerinde
Dünden kalan işler
Tamamlanmamış yazılar
Okunmayı bekleyen kitaplar
Ve anılar ve umutlar.

Filleri kuyruğundan çekerek
Tepeleri aşırtmaktı görevim
Günler bitti filler tükenmedi
Ben elimden geleni yaptım
Gerisini siz tamamlayın.

Boşa geçmedi hayatım
Daha fazlası olabilirdi ama
'Buna da şükür' demeliyim
İşte sevgili dostlar
Ben böyle veda etmeliyim.

BAŞ SAĞLIĞI MESAJLARI

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer:
''Değerli devlet adamı, eski Kültür ve Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in vefatından büyük üzüntü duydum. Siyasetçi, gazeteci-yazar ve bürokrat kimliğiyle önemli hizmetlerde bulunan İsmail Cem, çok yönlü kişiliği, uzlaşmacı tavrı ve demokratik duruşuyla ulusumuzun beğenisini ve saygısını kazanmıştır. İsmail Cem'in hizmetleri ve dış politikaya katkıları her zaman takdirle anılacaktır."

9'uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel:
"Milletimiz, değerli bir evladını kaybetmiştir. Ailesine, kendisini sevenlere ve milletimize başsağlığı diliyorum."

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal:
''Sevgili kardeşim İsmail Cem İpekçi'yi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyim. İsmail Cem, toplumumuzun tarihsel süreklilik içindeki değişim ve modernleşmesini inceleyen, araştıran bir bilim ve kültür adamı, Türkiye'nin sosyal ve demokratik dönüşümüne katkı veren seçkin bir siyaset adamı ve aydınlık düşünceli fedakar, güvenilir bir dost olarak hem yaşamımda, hem de partimizin yaşamında daima özel bir yere sahip olmuştur ve hep sahip olacaktır. Ülkemiz, çok değerli bir evladını kaybetmiştir."

Prof. Dr. Erdal İnönü:
''Çok üzüldüm, Türkiye için, sosyal demokrasi alanı için büyük kayıp. Her şeyden önce bir düşünür, bir yazardı. Sosyal konularda, kültür konularında yazılarıyla fikirlerini söyledi.''

''Bir barış insanı olarak, dostluk ve uzlaşma arayan bir insan olarak o dönem (dışişleri bakanlığı yaptığı dönem) çok etkili bir isim olmuştu. Papandreu ile beraber yeni bir dönem başlatmıştı. Ne yazık ki sonuna kadar gidemediler ama umarım bu doğrultuda yeni adımlar atılır. Zaten Türkiye'nin Atatürk'ten beri takip ettiği yol, yurtta barış dünyada barıştır. Bunu en iyi uygulayanlardan birisiydi.''

Eski Kültür Bakanı Ercan Karakaş:
"''İsmail Cem, sosyal demokrat hareket için çok önemli bir insandı. Cem, Türkiye'de siyasetin kalite kazanmasına, sosyal demokrasinin modernleşmesine, etkili bir hale gelmesine çok büyük katkılar yaptı.''

''TRT Genel Müdürlüğü var. O da bir büyük atılımdı Türkiye'de televizyon yayıncılığı için. Çok cesur kararlar aldı orada. Cem, Dışişleri Bakanlığı sırasında daima diyaloğu savundu. Dünya barışına katkıda bulunacak çalışmalar yaptı.''

DSP Genel Başkanı Zeki Sezer:
''Sayın İsmail Cem, önemli bir devlet adamı, önemli bir siyasetçi, ama aynı zamanda değerli bir gazeteci, TRT'nin efsanevi genel müdürü, bir yazar ve düşünürdü. Bu yönüyle de çok şey bıraktı. Uzun yıllar çok önemli işler yaptı. Bunu yaparken nazik üslubu çok önemliydi. Diyalog ve uzlaşıdan yana tavrı çok önemliydi."

Eski TBMM Başkanı Hikmet Çetin:
''Ulus olarak da önemli bir devlet adamı, siyasetçi ve yazarımızı hem de çok verimli bir çağında yitirdik. Bir süreden beri büyük bir mücadeleyle hastalığını yenmeye çalışıyordu, ama başaramadı."

CHP eski Genel Başkanı Altan Öymen:
''İsmail Cem, Türkiye'ye büyük hizmetleri olan bir insandı. Cem'in, hem Türkiye'nin geri kalmışlığının incelenmesi hem de sosyal demokrasi konusundaki eserleri, Türkiye'nin sosyal demokrasi yolunda attığı adımların temelini oluşturan katkılar. Cem, dış politikada en uzun süre Dışişleri Bakanlığı yapan kimselerden biridir. Üslubunu hiç unutmamak lazım. Fevkalade efendi, olmadık laflar söylemeyen, nazik, zarif bir insandı. Ne yaptıysa bu üslup içinde yaptı. Hepsini şimdi büyük bir üzüntüyle anıyorum. Türkiye çok büyük bir değerini kaybetti.'' 

Değerlendirmeler

(0)

0 Kullanıcı